Hội thảo “Đẩy mạnh phát triển tính toán khoa học tại các Viện nghiên cứu chuyên ngành của Viện KHCNVN”

Tính toán khoa học là một phần của khoa học tính toán nhằm xây dựng các mô hình toán học, phân tích định lượng và sử dụng máy tính để giải quyết các vấn đề phức tạp trong các ngành khoa học khác nhau. Tính toán khoa học đang trở thành công cụ hữu dụng và không thể thiếu trong mọi lĩnh vực nghiên cứu khoa học và công nghệ hiện đại. Tuy vậy, việc triển khai xây dựng tính toán khoa học phục vụ nhu cầu của các ngành khoa học trong nước, cho nhu cầu của các đơn vị thuộc Viện KHCNVN còn là vấn đề mở, chưa được phát triển đúng với yêu cầu của hiện tại và cho tương lai.

Viện KHCNVN là cơ quan khoa học và công nghệ hàng đầu của cả nước, có vị trí đầu tầu trong hệ thống khoa học công nghệ quốc gia, thực hiện các hoạt động nghiên cứu cơ bản về khoa học tự nhiên và phát triển công nghệ một cách toàn diện, trình độ cao. Viện có hơn 40 đơn vị trực thuộc, trong đó hầu hết là các Viện nghiên cứu và và hoạt động triển khai công nghệ ở tất cả các lĩnh vực khoa học công nghệ hiện đại. Do đó, nhu cầu tính toán khoa học của Viện là rất lớn, và việc tìm ra các giải pháp hữu hiệu để thúc đẩy sự phát triển hạ tầng tính toán khoa học, nhân lực làm việc trong lĩnh vực này và các công cụ, thiết bị kèm theo ngày càng trở nên cấp thiết.

Để giải quyết vấn đề này, ngày 18/4/2012, Viện KHCNVN đã tổ chức Hội thảo “Đẩy mạnh phát triển tính toán khoa học tại các Viện nghiên cứu chuyên ngành của Viện KHCNVN”, do GS. TSKH. Nguyễn Đình Công, Phó Chủ tịch Viện KHCNVN chủ trì. Tại hội thảo, các đại biểu tham dự đã tập trung trao đổi, thảo luận những vấn đề như: nhu cầu tính toán trong nghiên cứu thực tế tại các đơn vị; hiện trạng và khả năng đáp ứng nhu cầu tính toán hiện có; cách thức tổ chức, quản lý và đầu tư mang lại hiệu quả nhất trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển tính toán khoa học trên toàn Viện KHCNVN bao gồm cơ sở vật chất, các trang thiết bị, phần cứng, phần mềm và nguồn nhân lực,… Đã có những trao đổi về kinh nghiệm xây dựng vâ vận hành Trung tâm tính toán hiệu năng cao (trước đây thuộc Viện Toán học, nay trở thành Trung tâm Tin học của Viện KH&CNVN, nơi đã phát triển thành công và chuyển giao mô hình số trị dự báo khí tượng thủy văn HRM cho các trung tâm dự báo khí tượng thủy văn trong nước và quốc tế, cũng là nơi đã có những hợp tác chia sẻ tài nguyên tính toán trên mạng cho các nhóm tính toán khoa học từ Viện Cơ học tính toán dự báo lũ ở Miền Trung...), Trung tâm Vật lý tính toán thuộc Viện Vật lý...

Trên cơ sở đó, các nhà lãnh đạo, quản lý và các nhà khoa học có một cách nhìn toàn diện và cụ thể hơn về nhu cầu tính toán rất đa dạng của Viện KHCNVN từ những bài toán tính toán lớn như phân tích, giải mã gen và protein người của Viện Công nghệ sinh học cho đến những bài toán tính toán quy mô nhỏ hơn như sàng lọc, tìm kiếm và phân loại các vật liệu sinh học của Viện Hóa học hợp chất thiên nhiên; phần mềm tính toán, mô phỏng diễn biến dòng chảy của Viện Địa lý; dự báo động đất, sóng thần của Viện Vật lý địa cầu…

Có thể nói, thông qua hội thảo, các nhà lãnh đạo, quản lý và các nhà khoa học thấy được bức tranh tổng thể về nhu cầu tính toán hiệu năng cao có tính chất đa ngành liên quan tới nhiều lĩnh vực như khoa học năng lượng, địa chất, địa lý, công nghệ sinh học, vật lý, hóa học, toán học, khoa học vật liệu… và các nhu cầu giải quyết những vấn đề tính toán ở các quy mô lớn nhỏ khác nhau trên toàn Viện KHCNVN. Từ đó có những kế hoạch, đề án cụ thể nhằm thúc đẩy phát triển tính toán khoa học tại các Viện nghiên cứu chuyên ngành nói riêng và Viện KHCNVN nói chung.


GS. Nguyễn Đình Công, Phó Chủ tịch Viện KHCNVN, phát biểu tại hội thảo

Để thúc đẩy nhanh quá trình phát triển khoa học tính toán tại Viện, GS. Nguyễn Đình Công giao nhiệm vụ cho một tổ công tác gồm các chuyên gia, các nhà nghiên cứu thuộc 6 đơn vị khác nhau bao gồm ông Phạm Hồng Quang (Trung tâm Tin học), bà Lương Chi Mai (Viện Công nghệ Thông tin), ông Trịnh Xuân Hoàng (Viện Vật lý), ông Vũ Đình Lãm (Viện Khoa học Vật liệu), ông Nông Văn Hải (Viện Công nghệ Sinh học) và ông Nguyễn Trung Minh (Ban Kế hoạch – Tài chính), điều tra, khảo sát và đánh giá dựa trên nhu cầu và khả năng thực tiễn tại các đơn vị trực thuộc. Từ đó xây dựng một kế hoạch, đề án cụ thể nhằm thúc đẩy sự phát triển tính toán khoa học trên toàn Viện KHCNVN.

Một số hình ảnh các nhà khoa học phát biểu tại hội thảo:


PGS.TS. Lương Chi Mai, Phó Viện trưởng Viện Công nghệ thông tin, phát biểu tại hội thảo


TS. Phạm Hồng Quang, Giám đốc Trung tâm Tin học, phát biểu tại hội thảo, phát biểu tại hội thảo


TS. Vũ Thị Thu Lan, Phó viện trưởng Viện Địa lý, phát biểu tại hội thảo

Tin và Ảnh: Minh Tâm